“Tot ziens Diogo” - Scholen en de Weg

Bij het luisteren naar het lied opgedragen aan Paul Walker, geschreven door Wiz Khalifa, zullen veel liefhebbers van Diogo Jota de muziek meer dan ooit voelen. Portugal werd op 3 juli wakker met het nieuws van de tragische dood van Diogo Sousa, een jonge voetballer van Liverpool en de nationale ploeg, bij een zwaar auto-ongeluk. De machine – een supersnelle auto! Diogo voegde zich bij een lijst die we goed kennen, maar die we liever zouden vergeten: Paul Walker, een icoon van een generatie; Antonio Reyes, een andere jonge voetballer die omkwam in een supersnelle auto; en zo veel anderen, minder bekend, even briljant. Doden die niet te wijten zijn aan het ontbreken van regels.

Op een ander gebied van het sociale leven: het gebruik van mobiele telefoons op scholen. In Portugal heeft het recente verbod op het gebruik van mobiele apparaten in het basis- en voortgezet onderwijs (met name in de eerste en tweede cyclus) al positieve effecten laten zien: een aanzienlijke afname van het aantal gevallen van pesten, zoals verschillende schoolbesturen meldden tijdens hoorzittingen in de Assemblee van de Republiek. Wat is er veranderd? Pesten is natuurlijk altijd verboden geweest, maar het verschil zit hem in het voorkomen van de middelen waarmee het werd versterkt. Door de toegang tot het apparaat (de mobiele telefoon) te beperken, wordt ook de kans op overtreding beperkt. De regel bestaat, maar het is nu echt moeilijk om hem te overtreden.

En waarom passen we dezelfde redenering niet toe op auto's?

Snelheidslimieten bestaan ​​al tientallen jaren. De straffen voor rijden onder invloed van alcohol zijn duidelijk gedefinieerd. Maar overtredingen blijven technisch gezien eenvoudig, sociaal getolereerd en statistisch gezien onderbeboet. Probabilistisch gezien is de pakkans laag – en vaak manifesteren de gevolgen zich pas wanneer de fout fataal is.

Het probleem is niet de afwezigheid van wetten, maar de technologische vrijheid om ze te overtreden. Net zoals we mobiele telefoons van kinderen afpakken om pesten te voorkomen, zouden we misschien ook de mogelijkheid om harder dan 120 km/u te rijden voor voertuigen op onze wegen moeten afschaffen. Dit is geen aanval op de vrijheid – het is de bescherming van levens. Volgens baanbrekende wetenschappelijke studies gepubliceerd in Accident Analysis and Prevention (Elsevier) kunnen automatische snelheidsbegrenzers (ISA – Intelligent Speed ​​Adaptation) en alcoholsloten het aantal en de ernst van verkeersongevallen aanzienlijk verminderen.

De wetenschap ondersteunt ook de effecten van beperkingen op mobiele apparaten op scholen. Een meta-analyse gepubliceerd in het Journal of Adolescence toonde aan dat het verbieden van smartphones op scholen een direct effect heeft op het verminderen van sociale angst, cyberpesten en cognitieve afleiding, met duidelijke verbeteringen in de leerprestaties en de geestelijke gezondheid.

De parallel is duidelijk: wanneer het bestraffen van de gebruiker niet voldoende is om gevaarlijk gedrag te stoppen, moeten we actie ondernemen ten behoeve van het milieu. Met mobiele telefoons zijn we daar al mee begonnen. Met auto's blijven we vertrouwen op de individuele volwassenheid – tot de volgende begrafenis.

Misschien is het tijd om machines het vermogen tot doden te ontnemen. Niet uit wantrouwen jegens mensen, maar uit respect voor het leven dat in hen leeft. Moge Diogo's dood niet slechts een statistiek zijn, maar een stille kreet die ons tot handelen aanzet – niet met moralisme, maar met politieke en technische moed.